ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

«η πατρίς ήτον και θα είναι

το είδωλον της ψυχής μου»

(Επιστολή τού Θ. Κολοκοτρώνη

στον Γεώργιο Κουντουριώτη

– Ναύπλιο, 30 Δεκεμβρίου 1824)

------------------------------------

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη

-----------------------------------

Το είχα στο γραφείο μου κάποιους μήνες, μαζί με πολλά ακόμα αδιάβαστα. Χθες το πρωί, κουρασμένος από τον Προυστ, το πήρα στα χέρια μου. Ο λόγος για το βιβλίο «1821 – Η δημιουργία ενός κράτους – έθνους» των Θάνου Βερέμη, Γιάννη Κολιόπουλου και Ιάκωβου Μιχαηλίδη. Στρωτή γραφή, προσεκτικές κρίσεις για τη γέννηση του κράτους, που βέβαια σ’ έναν συστηματικό μελετητή είναι γνωστά, απλά του προσφέρουν και κάποιες άλλες οπτικές.

Κάπου, όταν άρχισαν τα βραδινά δελτία ειδήσεων, βρισκόμουν στη σελίδα 182, στο υποκεφάλαιο «Ο δεύτερος Εμφύλιος Πόλεμος», το οποίο έχει για υπότιτλο τη φράση «η πατρίς ήτον και θα είναι το είδωλον της ψυχής μου», από την επιστολή τού Θ. Κολοκοτρώνη προς τον Γεώργιο Κουντουριώτη με ημερομηνία 30 Δεκεμβρίου 1824.

Προχώρησα την ανάγνωση, ενώ παράλληλα άκουγα τις κραυγές Καμμένου, Βούτση και άλλων, τις ανακοινώσεις Αμυρά, Ψαριανού, Θεοδωράκη, τη συνέντευξη Γεννηματά και όλα όσα είχε η επικαιρότητα της ημέρας σε σχέση με τη συμφωνία των Πρεσπών και τα επεισόδια στο Σύνταγμα. Σελίδα τη σελίδα ξεδιπλώνονταν μπροστά μου τα θλιβερά γεγονότα των ετών εκείνων, οι σφαγές των Ρουμελιωτών στην Πελοπόννησο, οι αντιπαλότητες των Κουντουριώτηδων με τον Κολοκοτρώνη, η ερήμωση του Μοριά από τον Ιμπραήμ. Λεπτό προς λεπτό άκουγα τις κραυγές στην τηλεόραση. Αχ, Ελλάδα βασανισμένη…

Είχε προηγηθεί ο πρώτος Εμφύλιος, πριν καλά καλά στεριωθούν οι πρώτες νίκες των επαναστατημένων. Και τώρα, 195 χρόνια μετά, η γραμμή των εμφυλίων συνεχίζεται. Για τη συμφωνία των Ψαράδων και όχι μόνο.

Μια συμφωνία που χαρακτηρίζεται από τη μεγίστη περιφρόνηση του πρωθυπουργού προς όλους τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και τους ειδικούς επιστήμονες, αφού όλοι γνωρίζουμε πως μόνος του συζήτησε με τον πρωθυπουργό των Σκοπίων, χωρίς ν’ ανταλλάξει ούτε μια λέξη με κάποιον άλλον Έλληνα πολιτικό. Μόνος, με το δικό του επιτελείο. Ούτε Πάπας… 

Οι φωνές του Καμμένου υπερίσχυαν. Καταγγελίες επί καταγγελιών. Οι αγκαλιές πού να πήγαν άραγε; Οι δηλώσεις εμπιστοσύνης προς τον πρωθυπουργό και τον Κοτζιά, πού να καταχωνιάστηκαν; Θολές καταγγελίες. Όταν έρθει ο καιρός, είπε, θα αποκαλυφθούν. Δηλαδή; Όταν όλα θα είναι τετελεσμένα. Και τι θ’ αλλάξει τότε; Πόσος βούρκος, ακόμα; Πού βρίσκεται η τιμή τού όρκου ενός βουλευτή; Πού κρύβεται η αξιοπρέπεια; Κάτω από ποια ομπρέλα;

Να είναι άραγε οι ομπρέλες που αγόρασαν με χρήματα του δημοσίου οι κυρίες Γεροβασίλη και Παπακώστα; Η μια αριστερή, η άλλη δεξιότατη, με ίνδαλμα τον νεότερο Καραμανλή. Οι τέσσερις ομπρέλες στα 496 ευρώ. Δεν υπάρχει διευκρίνιση αν στις χειρολαβές υπάρχουν «Σβαρόφσκι». Ούτε αν οι κυρίες αυτές μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις ομπρέλες που είχαν σπίτι τους. Επίσης, ούτε αν είναι ο απαραίτητος εξοπλισμός ενός υπουργού. Αλλά, τι ψυχή έχουν τα 496 ευρώ; Εδώ ο Καμμένος μίλησε για χορό δεκάδων εκατομμυρίων. Και κανείς πρωθυπουργός δεν τον άρπαξε από τον λαιμό, να του πει, επί τόπου: «Μίλα ρε. Ξεκάθαρα. Δώσε αποδείξεις να τον λιανίσω…»

Πίσω ξανά στο βιβλίο. Από τη μια αηδία στην άλλη. Το έχει η φυλή. Θυμάμαι τώρα ένα άλλο βιβλίο: «Γεννήθηκα το 1402», του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, για τις τελευταίες στιγμές τού Βυζαντίου. Γράφει, λοιπόν, ο Π. Κανελλόπουλος, αναφερόμενος στην πικρία (και ανεπάρκεια) του δεσπότη τού Μυστρά Θεόδωρου Παλαιολόγου πως εν μέρει οφειλόταν και στην ασυμφωνία του με τη σύζυγό του Κλεόπη Μαλατέστα: «Τι του χρωστούσε, όμως, το Γένος; Το ερώτημα αυτό ξέρω ότι δεν έπρεπε να το θέσω. Ξέρω ότι το Γένος μου πρέπει να πληρώνει και όσα δεν χρωστάει».

Ναι, η Ελλάδα πληρώνει πλέον «και όσα δεν χρωστάει». Γιατί; Η απάντηση είναι απλή: Οι περισσότεροι απ’ αυτούς που είχαν την τύχη (και την έχουν ακόμα) της χώρας στα χέρια τους, κατά βάθος και ουσιαστικά είναι εχθροί τού Ελληνισμού, λυμαίνονται το κράτος, θυσιάζουν τα πάντα για το συμφέρον τους, ξεπουλιόνται, συμβιβάζονται. Κυριολεκτικά είναι προδότες τής ιδέας τού Έθνους, Εφιάλτες που παραδίνουν τα ιερά του στη μισαλλοδοξία, αλλά και στην τσέπη τους. Και το πρώτο πρόσωπο που έρχεται στα μάτια μου είναι ο Ζουράρις, ο διανοούμενος που συνεχώς μιλούσε για τον Θουκυδίδη. Πώς θα τον χαρακτήριζε, άραγε, ο Θουκυδίδης αν ζούσε;

Ρίχνω τα μάτια μου στη βιβλιοθήκη μου, στις ράχες των βιβλίων του. Τι ωραία τα έλεγε… Κάποια απ’ αυτά τα είχα παρουσιάσει μετ’ αρκετών εγκωμίων. Πλέον νιώθω εμετικά. Όπως και για έναν ακόμη, Καθηγητή τής Θεολογίας (ομότιμο) τού Πανεπιστημίου, που λανσάρεται ως υπέρμαχος εθνικών αξιών στην αρθρογραφία του και που, επίσης, τα βιβλία του, καταλαμβάνουν αρκετό χώρο στη βιβλιοθήκη μου. Κάθε φορά που τα βλέπω, θυμάμαι, πως μετά από δυο δεκαετίες φιλίας, είχε ζητήσει χρήματα για συνέντευξη που ήταν να μου δώσει. Ο αχρείος… Τον φαντάζεστε, μεθαύριο, υπουργό Παιδείας;

Και άλλα πολλά.

Όμως πρέπει να ξαναγυρίσω στην επικαιρότητα, μια και οι συγκρούσεις στο δελτίο ειδήσεων συνεχίστηκαν γύρω από τον άλλον άξονα των γεγονότων των ημερών: Τη διαδήλωση στο Σύνταγμα και τα επεισόδια. Οι εικόνες ήταν ξεκάθαρες. Πενήντα – εξήντα ταραξίες, που από μακριά έδειχναν ποιοι ήταν και γιατί ήταν εκεί, αφέθηκαν να φτάσουν, λες κι έκαναν περίπατο μέχρι τα σκαλιά τής Βουλής. Άραγε, γιατί διπλάσιοι ή και τριπλάσιοι αστυνομικοί (από τους 2.000), δεν τους περικύκλωναν και δεν τους μπλόκαραν πολύ πριν φτάσουν;

Τους είδαμε να επιχειρούν ανενόχλητοι να ρίξουν τα κάγκελα και μια μικρή δύναμη αστυνομικών να τους παρακολουθεί. Στη συνέχεια, είδαμε, απ’ αυτήν τη δύναμη των αστυνομικών, να εκτοξεύονται δακρυγόνα, που βέβαια δεν τα εισέπνευσαν οι ταραξίες, μόνο, αλλά πολίτες κάθε ηλικίες, που κρατούσαν σημαίες και ειρηνικά διαδήλωναν. Για την πολιτική τους ηγεσία (αυτή με τις ομπρέλες) ενήργησαν σύμφωνα με τους κανονισμούς. Για κάποιους άλλους, πολλούς, σύμφωνα με τις διαταγές.

Ποια σκοπιμότητα έκρυβαν αυτές οι διαταγές; Αυτό που τελικά συνέβη: Να διαλυθεί πρόωρα η συγκέντρωση. Η επιτυχία τού σχεδίου πλήρης.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Αρχιεπίσκοπος, ο πρόεδρος της Ακαδημίας, άλλοι φορείς που πάσχουν από αφωνία μπορούν να χαμογελούν μεταξύ τους ικανοποιημένοι. Όλα νόμιμα.

Πιο νόμιμος απ’ όλους ο αρχηγός τής Αστυνομίας, ο εκλεκτός τής κυβέρνησης. Αν δεν ήταν, άλλωστε ο εκλεκτός της, δεν θα είχε διοριστεί αρχηγός. Θα είχε αποστρατευθεί.

Έκλεισα την τηλεόραση. Έκλεισα και το βιβλίο. Αηδία…

Μέσα μου όμως δεν έπαψε να με ροκανίζει η φράση τού Παναγιώτη Κανελλόπουλου: «… Ξέρω ότι το Γένος μου πρέπει να πληρώνει και όσα δεν χρωστάει», που έρχεται να την παρηγορήσει η φράση τού Γέρου τού Μοριά: «η πατρίς ήτον και θα είναι το είδωλον της ψυχής μου».