Είχα χρόνια να κλάψω από οργή και ντροπή…

ΜΟΝΟΛΟΓΩΝΤΑΣ

------------------------------------- 

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη 

-------------------------------------

(Δημοσιεύθηκε στην έντυπη Larissa net στις 16-3-2018)

Είχα χρόνια να κλάψω από οργή και από ντροπή. Έκλαψα το βράδυ τής περασμένης Κυριακής, 11 Μαρτίου. Σε μια ήρεμη στιγμή ενός νυσταλέου κυριακάτικου απογεύματος.

Στην οθόνη τής τηλεόρασης ο ηγέτης τής Τουρκίας, Ερντογάν. «Όσοι εκστομίζουν μεγαλύτερες κουβέντες από το μπόι τους […] ας μάθουν πολύ καλά πως γλίτωσαν να γίνουν παστά ψάρια στον Σαγγάριο, και ότι έφυγαν από εδώ πέφτοντας στη θάλασσα», για να συμπληρώσει: «Ας φρεσκάρουν τη μνήμη τους, ας κοιτάξουν την πρόσφατη ιστορία τους και να διαβάσουν κάποιο καλό βιβλίο ιστορίας αντί για παραμύθια».

Το «όσοι εκστομίζουν…» απευθυνόταν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλο. Τα υπόλοιπα σ’ εμένα, ίσως και σ’ εσένα φίλε αναγνώστη. Στα σίγουρα, βεβαίως, στα ανθρωπάρια που μας κυβερνούν. Γιατί ανθρωπάρια μας κυβερνούσαν, πάντα, με λίγες μόνο εξαιρέσεις που κι αυτές αφορούν μεμονωμένα πρόσωπα και όχι σύνολα.

«Ας κοιτάξουν την πρόσφατη ιστορία τους…» Μια προτροπή – κόλαφος για έναν λαό ανιστόρητο, που το επώνυμο Δραγούμης, για την πλειοψηφία του, δηλώνει συγγενικό πρόσωπο τηλεπαρουσιάστριας. Έναν λαό που καθημερινά μπαίνει στα λεωφορεία για να πάει στα καζίνο των Σκοπίων και της Βουλγαρίας και που επισκέπτεται την Κωνσταντινούπολη για τα σιροπιαστά, τα κεμπάπ και τα δερμάτινα. Στα Σκόπια πηγαίνει μέχρι και για ιατρικές υπηρεσίες, στην Ανδριανούπολη ακόμα και για χαρτί υγείας. Έναν λαό που ανέχεται πρόεδρο ποδοσφαιρικής ομάδας να μπαίνει στο γήπεδο οπλοφορώντας, αλλά και να σταματά το πρωτάθλημα εξ αιτίας του. Γιατί, πρώτη τ’ ανέχεται αυτά η Κυβέρνηση, γιατί εκείνος που είχε αγκαλίτσες με τον επιχειρηματία Σαββίδη ήταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός, γιατί παρεούλα μαζί του έκανε ο κορυφαίος υπουργός τής κυβέρνησης κ. Τσακαλώτος. Αντί η κυβέρνηση να χτυπήσει αυτόν σαν χταπόδι στην πέτρα, απαγόρευσε να παίζουν μπάλα η Α.Ε.Λ., ο Πλατανιάς, η Κέρκυρα, τα Ιωάννινα και οι άλλες ομάδες που δεν είχαν καμιά ευθύνη για το ότι ο Σαββίδης έκανε τον πιστολέρο μπροστά σε χιλιάδες θεατές. Αντί η κυβέρνηση να προστατεύσει τον διαιτητή, που έντρομος άλλαξε την απόφασή του μέσα στα βαθιά μεσάνυχτα, προστάτευσε τον πιστολέρο.

Να γιατί έκλαψα. Για την κατάντια αυτού του λαού. Του δικού μου λαού. Ύστερα για τον Σαγγάριο… Και ύστερα για τη Σμύρνη…

***

Σαγγάριος, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 1921. Το όνειρο που πληρώθηκε με περίπου 4.000 νεκρούς, 19.000 τραυματίες και 376 αγνοούμενους. Είναι τα «παστά ψάρια» του Ερντογάν, είναι τα παιδιά ισάριθμων μανάδων που δεν τα είδαν ποτέ ξανά, είναι μια εθνική ντροπή, αλλά κι ένα εθνικό πένθος, που τσαλαπατούν όλοι εκείνοι που θέλουν να λέγονται κυβερνήτες και εναγκαλίζονται με τον Σαββίδη των γηπέδων, που φορά στη ζώνη του ένα πιστόλι και απειλεί τον διαιτητή πως θα είναι νεκρός. Κύριε Τσακαλώτο… Μπορεί να μη μιλάτε καλά ελληνικά, ούτε να αισθάνεστε Έλληνας, αλλά ελληνικά μπορείτε να διαβάσετε και να ακούσετε. Αυτά τα ακούσατε; Πόσο άνετα νιώθετε; Πόσο υπεύθυνος πολιτικός άντρας αισθάνεστε; Έχετε ακούσει τη λέξη «Ντροπή»; 

«…έφυγαν από εδώ πέφτοντας στη θάλασσα», θριαμβολόγησε, φίλε συμπατριώτη, συμπολίτη, συμμαθητή, σύντροφε, συναγωνιστή, φίλε και αδελφέ ο Ερντογάν. «Αφού πρώτα συνωστίστηκαν στο λιμάνι τής Σμύρνης», θα συμπλήρωνε η κ. Ρεπούση. «Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ…» λέει ειρωνικά, μάλλον, ο Ρασούλης, ενώ ο Μητροπάνος σ’ ένα λαϊκό ορατόριο, τραγουδάει τους στίχους τού Τόκα: «Εδώ μας παίρνουν τον αέρα και τα κύματα / απ' τις πατρίδες που τα χρόνια σου κρατούσες / εδώ μας έχουνε μονάχα για θελήματα / κι εσύ μιλάς για Αϊβαλί κι ότι αγαπούσες…»

Ναι, για θελήματα μας ήθελαν οι σύμμαχοι του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου όταν παρότρυναν τον Βενιζέλο να προχωρήσει στη Μικρά Ασία. Κι όταν τα συμφέροντα άλλαξαν ρότα, μας έστειλαν στον αγύριστο. Βέβαια με την ίδια θρασύτητα πήγαν στον αγύριστο και οι Αρμένιοι, που ακόμα ψάχνουν, τη διαμελισμένη από Ρωσία και Τουρκία, γη τους.

Απ’ την άλλη πλευρά, μια πολιτική σκηνή στην Αθήνα, που μόνο ως σφαγείο μπορεί να χαρακτηριστεί. Μεγαλοϊδεατισμός και «Βουλή των Λαζάρων», και άλλα τραγελαφικά. Βενιζελικοί και Κωνσταντινικοί. Βενιζέλος και Γούναρης. Ο Τσαλδάρης του λαϊκισμού. Ο διορισμός των δυο επίδοξων δολοφόνων του Βενιζέλου σε εκλεκτές θέσεις του Δημοσίου (ο Α. Τσερέπης διαχειριστής της περιουσίας τού πρίγκηπα Χριστόφορου, ο Γ. Κυριάκης νομάρχης της κυβέρνησης Τσαλδάρη) και άλλα πολλά που δυστυχώς δεν δίδαξαν το ελάχιστο στους σύγχρονους πολιτικούς.

Τι δεν καταλαβαίνεις φίλε αναγνώστη, αν καταδεχτείς να διαβάσεις τούτες τις γραμμές; Δεν καταλαβαίνεις ότι γινόμαστε «στο ίδιο έργο θεατές»;

***

Σμύρνη, Σεπτέμβριος 1922…

«Ρωμιοσύνη, Ρωμιοσύνη δεν θα ησυχάσεις πια; Ένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά...», τραγουδά η φωνή του αξεπέραστου Γιώργου Νταλάρα. Ένα τραγούδι έξι μόνο στίχων τού Πυθαγόρα, σε μουσική τού Απόστολου Καλδάρα, που ο Νταλάρας με τη ρωμαλέα φωνή του το μετέτρεψε σε βυζαντινό ορατόριο. Ένα τραγούδι που θυμήθηκα, αμέσως μετά την αναμετάδοση των δηλώσεων του Ερντογάν, και μ’ ανάγκασε να σταθώ στο τμήμα της βιβλιοθήκης με βιβλία που γράφηκαν για την περίοδο 1900 – 1936, καθώς σαν στιλέτο μέσα μου στριφογύριζε η προκλητική προτροπή τού Ερντογάν:  «Ας κοιτάξουν την πρόσφατη ιστορία τους…»

Δεν έχει άδικο. Κάποιοι πρέπει να ξανακοιτάξουν την Ιστορία.

Πρώτα ο ίδιος, που ως διάδοχος σουλτάνος θα πρέπει ν’ αναπτύξει αφηγηματικά τον πολιτισμό των προγόνων του, μην παραλείποντας όμως ν’ αναφερθεί στα χαρέμια, στους σοδομισμούς αγοριών τού παιδομαζώματος και των σκλαβοπάζαρων, και σε πολλά ακόμα στοιχεία τής τούρκικης κοινωνίας. Και ας αναπτύξει στη συνέχεια το κεφάλαιο περί τουρκικής δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάνοντας ειδική μνεία στα δικαιώματα της γυναίκας.

Ακόμα, ο γείτονας Ερντογάν, θα πρέπει – ξανακοιτώντας την Ιστορία – να μιλήσει γι’ αυτά που καθιέρωσαν τον όρο ‘‘γενοκτονία’’ και που συνέβησαν εκείνη την ταραγμένη εποχή. Με τι τρόπους οι ένδοξοι πρόγονοί του κατόρθωσαν κι εξαφάνισαν εκατοντάδες χιλιάδες (μάλλον, κάποια εκατομμύρια – είναι η σωστή έκφραση) γυναικόπαιδα Αρμενίων και Ελλήνων. Γιατί, όποιος ξανακοιτάζει την Ιστορία, υποτίθεται πως βλέπει σωστότερα. Να μας μιλήσει, στη συνέχεια, για το πού φτάνουν τα σύνορα της καρδιάς του. Στην καθυπόταξη των γειτονικών κρατών, με τη ματιά του στον 13^ο, 14^ο, 15^ο και 16^ο αιώνα, σε μια εποχή που όλα αμφισβητούνται και οι ανά τη γη εθνότητες επιδιώκουν την ανεξαρτησία τους και το δικαίωμα να υπάρχουν ως λαοί ελεύθεροι; Τα σύνορα της καρδιάς του άραγε να είναι εκεί, ή μήπως στα εδάφη που ήταν οι Τούρκοι πριν τους αιώνες αυτούς ως κατακτητές και δυνάστες;

Πόρνη Ευρώπη τι ανέχεσαι; Αλήτισσα Γερμανογαλλία τι επιδιώκεις;

Γερασμένη η Ευρώπη πουλά παραμύθια για διανοητικά ανάπηρους, με τη Μέρκελ να βλέπει στο ευρώ το μάρκο, δηλαδή το ευρώ ως αποκλειστικά γερμανική υπόθεση. Και με την Τουρκία; Λεκτικές καταδίκες, παχιά λόγια για την παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την ίδια στιγμή που της πλασάρουν όπλα και άλλα εφόδια. Διαλεχτός πελάτης η Τουρκία για όλους. Χάνεται; Δεν χάνεται.

Σαν τον Σαββίδη του ΠΑΟΚ. Ναι μεν διέπραξε αδίκημα, αλλά μην ξεχνάμε πως είναι επενδυτής. Με τα λεφτά του και η μαγκιά του. Όποιος πληρώνει είναι φιλαράκι. Κι αν χρειαστεί να τον κρεμάσουμε, ας κρεμάσουμε καμιά δεκαριά άλλους, για να το βουλώσει η κοινή γνώμη. Άλλωστε θέλουμε και τους ψήφους της. Πώς να στερήσεις από το Κόμμα μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφους; Μη λέμε ανοησίες.

Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στον Ερντογάν και στις δηλώσεις του για την Ιστορία και την ανάγκη να ξανακοιτάξει τα βιβλία.

Αμέσως μετά, ας ξανακοιτάξουν την Ιστορία οι δικοί μας ηγέτες. Να μας αναπτύξουν το κεφάλαιο του Εθνικού Διχασμού και όλων όσων ήρθαν στη συνέχεια. Ας μας μιλήσουν και για τη δίκη των Έξι. Ας μας πουν αν βρίσκουν ομοιότητες μεταξύ τής σημερινής πολιτικής σκηνής και της τότε. Ανίκανοι, άβουλοι και άχρηστοι. Κανείς τους δεν είχε τα κότσια να καθιερώσει την 14^η Σεπτεμβρίου ως ημέρα Εθνικής Μνήμης. Γιατί; Δεν αξίζουν έστω μια ελάχιστη τιμή οι σφαγιασθέντες της Σμύρνης και κατ’ επέκταση της Μικράς Ασίας; Φοβούνται να πουν πως όλα όσα συνέβησαν εκεί ήταν αποτέλεσμα της ηλίθιας συμπεριφοράς των πολιτικών και μόνο; Δεν θέλουν να φτύσουν στα μούτρα τους;  Να μας πουν αν διδάχθηκαν κάτι από τη μελέτη τής Ιστορίας. Αν πέφτουν ή όχι στα ίδια λάθη; Αν η συμπεριφορά τους απέχει πολύ από το χαρακτηριστεί εγκληματική;

Η ευθύνη, αποκλειστικά, για όλα, βαραίνει τον πρωθυπουργό. Γιατί σ’ αυτόν τον χορό, θέλει δεν θέλει, είναι ο πρωτοχορευτής. Οι άλλοι ακολουθούν. Ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι πρωθυπουργός και όχι φιλαράκι με συμπάθειες. Δεν το έχει αποδείξει. Η ανοχή του απέναντι στους αντιεξουσιαστές, απέναντι στη θρασύτατη και υβριστική συμπεριφορά συνεργατών του, όπως του Πολάκη, απέναντι σε επιχειρηματίες όπως ο Σαββίδης και ο Καλογρίτσας, αποδεικνύει ή ότι είναι ανώριμος ως ηγέτης, ή ότι είναι δέσμιος υποχρεώσεων και υποσχέσεων. Οι δεσμεύσεις του, όμως, αυτές βλάπτουν σοβαρά την… υγεία της Δημοκρατίας. Οι κοσμογονικές αλλαγές που συμβαίνουν στον πλανήτη και οι αναταράξεις σε γειτονικά κράτη απαιτούν τη φυγή τής χώρας προς τα μπροστά με όχημα την ραγδαία και δημιουργική ανάπτυξη, δηλαδή αυτά του ισχυρίζεται ο ίδιος με λόγια, να είναι έργα εμφανή και αποδοτικά.

Προς το παρόν όμως ξέρω πως τα δάκρυα που ξέφυγαν από τα μάτια μου εκείνο το πρωί τής Κυριακής, είναι γιατί κάποιοι από αυτούς που κρατούν την τύχη τής χώρας στα χέρια τους, με ταπείνωσαν με τις πολιτικές τους.

Είμαστε ένας μικρός λαός και χρέος μας είναι ν’ αξιοποιούμε και την τελευταία πτυχή τής Ιστορίας μας. Χρέος μας είναι να υπερασπιζόμαστε την ύπαρξη της χώρας με κάθε τρόπο. Δεν είναι δύσκολο και ούτε απαιτούνται πολεμικές δαπάνες, αλλά στοχευμένες πολιτικές ώστε το άσημο να μετατρέπεται συνεχώς σε διάσημο. Αλλά αυτό δεν το πετύχαμε…