Η σούπα που χάλασε…

ΜΟΝΟΛΟΓΩΝΤΑΣ

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη
--------------------------------------------------------------------------------
(Δημοσιεύθηκε στην έντυπη Larissa net, την Παρασκευή 9-2-2018)
---------------------------------------------------------------------------------

«Σαλός Θεού» είναι το τελευταίο βιβλίο τού Μίμη Ανδρουλάκη, που αναφέρεται στον Μίκη Θεοδωράκη. Ενός βιβλίου που θέλει κότσια για να διαβαστεί. Θέλει αναγνώστες που να γνωρίζουν πολλά, ιδιαίτερα Πολιτική Ιστορία, Ψυχανάλυση και Μουσική.

Το σημαντικό είναι πως το βιβλίο έγραψε ένας άλλος «σαλός» τής σύγχρονης διανόησης, ο Μίμης Ανδρουλάκης, που έχει δώσει ιδιαίτερα βαρύ έργο τόσο στη Λογοτεχνία, όσο και στην Πολιτική Οικονομία και τον κοινωνικό στοχασμό.

Το ‘‘Σαλός’’ κατά Μπαμπινιώτη ετυμολογείται από το ‘‘σάλος’’ με καταβιβασμό τού τόνου, την ‘‘ισχυρή κύμανση στην επιφάνεια της θάλασσας’’. Στην παράφρασή του, ερμηνεύοντας τον τίτλο τού βιβλίου, μιλάμε για τον άνθρωπο που έχει τη θεϊκή μανία – τρέλα, τον άνθρωπο που ξεπερνά τα κοινά μέτρα και κατά κάποιον τρόπο συνομιλεί με τον Θεό.

Ο Μίκης Θεοδωράκης όντως συνομίλησε με τον Θεό μέσα από τη μουσική του. Η χώρα μας έχει το προνόμιο να γεννά δημιουργούς που συζητούν με τον Θεό: Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Παρθένης, Μόραλης, Τσαρούχης, Χατζιδάκις, Θεοδωράκης και άλλοι…

Ο Θεοδωράκης, όμως, έχει κι ένα ακόμα χαρακτηριστικό: Είναι μαχητής ιδεολογιών. Ενταγμένος από μικρό παιδί στην Αριστερά, πρόσφερε στον χώρο της, ιδιαίτερα στις τάξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος, πολλές υπηρεσίες. Οι θέσεις που καταλάμβανε ήταν συνήθως ηγετικές, ο ίδιος δε, εμβληματικός.

Αμφισβητήθηκε, δικαιώθηκε, έμεινε στη συνείδηση του κόσμου ως μέγας μαχητής και ασυμβίβαστος. Ως ένας διεθνιστής Έλληνας χωρίς παρωπίδες. Η δημοφιλία του ως παγκόσμιου μουσικού ογκόλιθου, που αναμετρήθηκε με τον πόνο τού εξαθλιωμένου ανθρώπου, αλλά και με την πολυπλοκότητα της κλασικής μουσικής, δεν έχει μέτρο.  Όπως είπε ο Γιώργος Γραμματικάκης «είναι από μόνος του ένα ολόκληρο Σύμπαν. Και όπως το άλλο, το πραγματικό Σύμπαν, εμπεριέχει αστρικές εκρήξεις και λαμπρά νεφελώματα, γαλαξίες ολόκληρους ιδεών και δράσεως, γωνιές πάμφωτες κι άλλοτε σκοτεινές, πλανητικά συστήματα που φιλοξενούν ένα άλλο είδος ζωής».

Αυτός ο κολοσσιαίος άνθρωπος, ο παγκόσμιος δημιουργός, που πριν τρία χρόνια ‘‘ευλόγησε’’ τον κ. Τσίπρα, ο οποίος βεβαίως από εκείνη τη στιγμή αθέτησε τα πάντα απ’ αυτά που είχε υποσχεθεί, αίφνης βγαίνει σ’ ένα συλλαλητήριο και ενώπιον χιλιάδων συγκεντρωμένων, καταγγέλλει την κυβέρνηση με τα πλέον σκληρά λόγια για εξαθλίωση της κοινωνίας. Εδώ χαλάνε τα πάντα…

Ο Μίκης Θεοδωράκης παύει να είναι είδωλο, ίνδαλμα της Αριστεράς. Γίνεται εχθρός. Γίνεται ο ξεμωραμένος. Γίνεται ο προδότης τής μέχρι τώρα πορείας του.

Όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εχθρός μας. Η μόνη αλήθεια.

Όμως ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είπε τίποτα άλλο απ’ αυτά που χρόνια τώρα έλεγαν τα τραγούδια του, έλεγαν οι στίχοι, τα ποιήματα που μελοποιούσε. Από τα πρώτα λαϊκά του μέχρι το ‘‘Άξιον Εστί’’. Αν δεν τα έλεγε δεν θα ήταν συνεπής με το έργο του. Θα ήταν ο μεγάλος συμβιβασμένος με τη νόθα πολιτική τής κυβέρνησης. Και αυτό θα ήταν τραγικό για τον ίδιο.

Θα μπορούσε ο Μίκης Θεοδωράκης να ‘‘κάνει γαργάρα’’ όλα όσα υπομένει το κοινωνικό σύνολο αυτά τα τρία χρόνια;

Θα μπορούσε, αλλά τότε δεν θα ήταν ο δημιουργός τού Canto General, ο συνομιλητής τού Πάμπλο Νερούδα, ο συνθέτης της ‘‘Δραπετσώνας’’. Δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει πως είναι γνήσιο παιδί του το ‘‘Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά;’’. ‘Όχι, ο Μίκης Θεοδωράκης έπρεπε να είναι συνεπής με τον ‘‘Ήλιο της δικαιοσύνης’’ και να κοιτάζει κατάματα τον Οδυσσέα Ελύτη.

Δυστυχώς, για όσους έσπευσαν να τον υποτιμήσουν, είναι ο ελέφαντας κι’ εκείνοι είναι τα κουνούπια. Είναι αυτός που έχει ήδη συντρίψει την φθορά τού χρόνου και είναι εκείνοι που θα ξεχαστούν σε λίγα χρόνια. Ποιος θυμάται σήμερα τις εκατοντάδες πολιτικούς που πέρασαν από την ώρα που πρωτακούστηκαν τα ‘‘Επιφάνεια’’;

Ό,τι και να πουν ο Μίκης Θεοδωράκης θα είναι ο Μίκης Θεοδωράκης. Στο φέρετρό του θα κλάψει όλη η Ελλάδα. Και οι πέτρες ακόμα θα δακρύσουν. Εκείνοι που τον εξύβρισαν κι επιχείρησαν να υποβαθμίσουν τη συγκλονιστική ομιλία του, θα εισπράξουν τη χλεύη, αφού ούτως ή άλλως θα τους καταπιεί η πολιτική λήθη.

Όμως το «αριστερόστροφος φασισμός» θα μείνει ως όρος. Και είναι αυτό που θα τους χαλά τη σούπα. Αυτό ήταν που πόνεσε. Αυτό ήταν που δεν μπορούν να χωνέψουν, όσες αλχημείες και να μαγειρέψει η προπαγάνδα. Τα πάντα άντεχαν, όχι αυτό και μάλιστα από τα χείλη τού Μίκη Θεοδωράκη, ενός ανθρώπου που ξεπέρασε τα όρια της θνητότητας, αλλά και του συμβόλου, με μια διαδρομή ιλιγγιώδη για τα κοινά μέτρα.

Δεν είπε υπερβολές ο Μίκης Θεοδωράκης, αλήθειες είπε, που η βαρύτητά τους δεν αντέχεται. Γι’ αυτό και οι αντιδράσεις τής συντονισμένης χυδαιότητας. Αν ο πρωθυπουργός ήθελε λιβανιστήρια, ας καταργούσε μ’ έναν νόμο την φορομπηχτική πολιτική του που είναι η αγριότερη όλων των κυβερνήσεων. Ας μετέτρεπε, μ’ έναν νόμο, το ληστρικό κράτος σε κράτος πρόνοιας. Ας ξανάδινε το χαμόγελο στους Έλληνες. Δεν το έκανε. Τρία ολόκληρα χρόνια εμπαίζει την ελληνική κοινωνία, όσο κανείς άλλος πρωθυπουργός. Χυδαιολογεί διά στόματος συνεργατών του. Ασχημονεί δια των πράξεων των στρατευμένων στην ιδεοληψία του. Τρία ολόκληρα χρόνια έχει επιβάλει τον ιδιότυπο φασισμό του σε μια κρατική τηλεόραση που μόνο αναγούλα προκαλεί. Ήταν καιρός να… βραβευτεί για τα πεπραγμένα του.

Το «αριστερόστροφος φασισμός» θα συνοδεύει εσαεί τον πρωθυπουργό. Ακόμα και όταν ο Μίκης Θεοδωράκης θα έχει πεθάνει, ο χαρακτηρισμός θα υφίσταται. Και θα χαλά πάντα τη σούπα που η προπαγάνδα θα επιδιώκει να σερβίρει…