Η αλήθεια θέλει τόλμη...

ΜΟΝΟΛΟΓΩΝΤΑΣ

--------------------------------

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη

--------------------------------

Η μεγάλη υπέρβαση της Εκκλησίας…

Χωρίς φόβο και πάθος. Η αλήθεια θέλει τόλμη. Απαιτεί, όμως, και ανοιχτούς ορίζοντες. Η κατανόηση επιτυγχάνεται μόνο αν ένα θέμα το δούμε από όλες τις οπτικές που μπορεί να έχει.

Συναντήθηκα με τον ιερέα καθώς ξεκινούσα τον απογευματινό μου περίπατο. Εγώ με ευχάριστη διάθεση. Η απογευματινή ώρα τού ξεμουδιάσματος. Θα ξανάβλεπα τα χορταριασμένα ρείθρα τού δρόμου. Ήθελα να φωτογραφίσω και κάποιες παπαρούνες, που είχα δει την προηγουμένη, να φυτρώνουν πλάι στα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου, μιλώντας με την δική τους λαλιά για τον ερχομό τής άνοιξης. Και κάποιες ολάνθιστες πασχαλιές, που μας υπενθυμίζουν όχι μόνο ότι το Πάσχα είναι εδώ, αλλά και πως έχουν την τιμητική τους στο στόλισμα του Επιταφίου.

Ο ιερέας, στο απέναντι πεζοδρόμιο, κατευθυνόταν προς την πόρτα του ναού. Όχι με ζωηρό βήμα. Το βλέμμα του χαμηλά, σκυφτοί οι ώμοι του. Φανερή η θλίψη του. Προσπάθησα να τον φανταστώ στην άδεια εκκλησία. Μόνος με τον ψάλτη του. Να υμνολογεί τον Θεό του, τον Θεό μας, ή έστω τον Θεό πολλών ομοεθνών μας. Στον νου μου εισέβαλε η εικόνα που είχα δει την Κυριακή. Τον Πάπα πεσμένο στο δάπεδο του Αγίου Πέτρου, του κατ’ εξοχήν συμβόλου τής Δυτικής Χριστιανοσύνης.

Οι ναοί χωρίς πιστούς μετά από μια ιστορική διαδρομή σχεδόν δυο χιλιάδων ετών. Ακόμα και όταν ο Χριστιανισμός δεν είχε ναούς, οι πιστοί συναθροίζονταν σε κατακόμβες ή ερημιές. Τώρα ο Χριστιανισμός έχει ναούς, μεγαλοπρεπείς, αλλά οι ναοί δεν έχουν πιστούς.

Στην Ανατολική Ορθόδοξη Χριστιανοσύνη οι πιστοί ήρθαν απέναντι σε μια σκληρή ιστορική πραγματικότητα, την Τουρκοκρατία με τον Ισλαμισμό της. Κάποιοι λίγοι ναοί γκρεμίστηκαν, κάποιοι περισσότεροι σφραγίστηκαν, οι δε υπόλοιποι μπήκαν υπό επιτήρηση. Ο κατακτητής, με ειδικά διατάγματα, έδωσε την δυνατότητα, έστω κάτω από ένα καθεστώς τρόμου, ο υπόδουλος λαός να έχει την θρησκεία του. Οι πιστοί έβρισκαν ένα ναΐδριο ν’ ανάψουν το κερί τους, ν’ ακούσουν τις ακολουθίες τής Μεγάλης Εβδομάδας, να κοινωνήσουν των Αχράντων Μυστηρίων. Τα «Μυστήρια», άλλωστε, είναι ο κορμός τού λειτουργικού κάθε θρησκείας. Είναι το άβατο για την λογική και ο χώρος, όπου μέσα από την υπέρβαση, αγγίζει ο πιστός το επέκεινα. Η μεταφυσική τού θανάτου που αναφύεται από την θρησκεία.

Τώρα, όμως, ο ιερέας βάδιζε σκυφτός σ’ έναν χώρο προορισμένο να συναθροίζει τους πιστούς. Ό,τι και να έκανε δεν θα είχε δέκτες να το εισπράξουν.

Τι το χειρότερο γι’ αυτόν; Πόση περισσότερη ερημιά να βιώσει;

Αυτός που δεν νοεί την ύπαρξή του μακριά από την θρησκεία, πώς να δεχτεί πράγματα μη συμβατά με τη θρησκεία;

Η θρησκεία τού έχει διδάξει πως ο Θεός είναι θαυματουργός, ότι η Θεία Μετάλειψη είναι το σώμα και το αίμα Του, ό,τι δεν υπόκειται στους νόμους τών ανθρώπων το σώμα και το αίμα τού Θεού. Διαφορετικά δεν είναι Θεός.

Το αίμα του Χριστού χύθηκε πάνω στον σταυρό. Το σώμα Του στον σταυρό καρφώθηκε. Η σταύρωσή Του είναι η Άκρα Ταπείνωση, το ότι δηλαδή, ο πανίσχυρος Θεός, αυτός που κατά την σταύρωσή Του έκανε την ημέρα νύχτα, δέχτηκε να θανατωθεί ανάμεσα σε ληστές για να άρει το προπατορικό αμάρτημα και να προσφέρει στον άνθρωπο την αιώνια σωτηρία του. Αυτή είναι η πίστη τού Χριστιανού ανθρώπου. Όλα αυτά, με την διαδικασία τού θαύματος μπαίνουν στον οργανισμό τού ανθρώπου για να του χαρίσουν ζωή. Πώς μπορεί τώρα, ένα μικρόβιο, που λέγεται ιός, να καταργήσει αυτό το Μυστήριο; Πώς μπορεί, δηλαδή, ένας ιερέας να ανατρέψει την ζωή του, να αυτοκαταργηθεί;

Και όμως. Η Εκκλησία μπήκε στην υπέρβαση. Με θλίψη, αλλά και με γενναιότητα. Δέχτηκε την Επιστήμη, δέχτηκε την άποψη της Πολιτείας. Δεν ξεσήκωσε τους πιστούς. Με σύνεση προχώρησε στα πλέον κρίσιμα δογματικά μονοπάτια.

Οι άφρονες τούτης της κοινωνίας την πυροβόλησαν που κάποιοι, ελάχιστοι ιερωμένοι δεν προσαρμόστηκαν στις επιταγές τόσο της Ιεραρχίας, όσο και της Πολιτείας.

Άκριτα λέω εγώ. Και θα την πυροβολήσουν, αν βρεθούν και κάποιοι ακόμα. Άδικα λέω εγώ.

Έχουμε την απαίτηση και οι δέκα χιλιάδες ιερωμένοι να αντιδράσουν όμοια και τους πυροβολούμε όλους επειδή δυο, πέντε, δέκα, είκοσι, αντέδρασαν ή θα αντιδράσουν…

Αυτούς, σε άλλες εποχές, θα τους χαρακτήριζαν ζηλωτές. Σήμερα, οι παραμορφωμένοι τής κοινωνίας μας, τους χαρακτηρίζουμε σκοταδιστές.   

Η συντριπτική πλειοψηφία τού κλήρου στέκεται στο ύψος τών περιστάσεων. Με βαριά καρδιά, ίσως. Στέκεται όμως. Υιοθετεί το άγγελμα πως προέχει η υγεία τών ανθρώπων, δεν οχυρώνεται πίσω από το δόγμα, πλησιάζει τον άνθρωπο, παρηγορεί τον πιστό. Και αυτό είναι νίκη τών ιερωμένων. Αυτοαναιρούνται, επιβεβαιώνοντας την αγάπη τους για τον άνθρωπο.

Για όλους αυτούς, που μόνοι θα λειτουργήσουν τις εκκλησιές, που θα αποδείξουν τον σεβασμό τους στην Επιστήμη και στην Πολιτεία, θα βρεθεί άραγε ένας καλός λόγος;

Δεν σταματώ, όμως, εδώ.

Θα γράψω ακόμα κάτι. Πάσχα γιορτάζουμε γιατί υπάρχει η Χριστιανική θρησκεία. Αν αφαιρέσουμε τον Χριστιανισμό καταργούμε αυτόματα και το Πάσχα. Ίσως γιορτάσουμε κάτι άλλο, τον ερχομό τής άνοιξης για παράδειγμα, ή την διαδικτυακή επικοινωνία. Πάντως όχι Πάσχα.

Για τον Χριστιανισμό δεν ομιλούν οι προπονητές ποδοσφαίρου, ούτε οι κρεοπώλες, ούτε οι ψυχωτικοί λογοτέχνες. Καλώς ή κακώς, οι ιερείς ομιλούν. Δεν μας βαφτίζουν, πλέον, καταναγκαστικά. Δεν μας κηδεύουν χριστιανικά, καταναγκαστικά. Ούτε τελούν τους γάμους μας, επειδή εκείνοι θέλουν.

Με αυτήν την λογική και το Πάσχα δεν είναι υποχρεωτικό. Αν νιώθει κάποιος Χριστιανός μπορεί να το γιορτάσει. Αν δεν νιώθει, μπορεί να γιορτάσει την αμνοφαγία. Ελεύθερος είναι. Όμως, στην περίπτωση αυτή, δεν χρειάζεται να επικαλείται το Πάσχα. Δεν γίνεται να διαχωρίσεις το Πάσχα από την Μεγάλη Εβδομάδα.

Όπως δεν γίνεται να διαφημίζεις το πασχαλινό τσουρέκι, το πασχαλινό τραπέζι, την πασχαλινή σαλάτα και να μην συνδέεις το Πάσχα με τον Χριστιανισμό. Δεν μπορείς να διαχωρίζεις το Πάσχα σε θρησκευτικό και κοσμικό. Το δεύτερο υπάρχει μόνο γιατί υπάρχει το πρώτο. Γι’ αυτό και διατυπώνω την άποψη ότι βιώνουμε την μεγάλη υπέρβαση της Εκκλησίας.

Θα διατυπώσω ακόμα μια άποψη. Παρακολουθώ ηλίθιους δημοσιογράφους / παρουσιαστές, που μιλούν για την Μεγάλη Εβδομάδα. Είναι οι ίδιοι που καλούν επιστήμονες να μιλήσουν για τον ιό. Για το Υιό, του οποίου τα Πάθη προσκυνούμε (όσοι προσκυνούμε) αυτήν την εβδομάδα, δεν καλούν αυτούς που μπορούν να έχουν τον ειδικό λόγο. Οι ηλίθιοι των τηλεοράσεων…

Όπως και οι ηλίθιοι αυτής της κοινωνίας. Που χαρακτηρίζουν «παπαδαριό» τους ιερείς, ή που ανιστόρητα μιλούν για τον ρόλο τού κλήρου σε παλιότερες εποχές. Απαιτούν από τους ιερείς ηρωισμούς, όταν οι ίδιοι λουφάζουν στην μεγαλοδειλία τους. Απαιτούν από την Εκκλησία κοινωνική προσφορά, αλλά τους ενοχλεί η χριστιανική παράδοση. Θυμίζουν εκείνους/ες που την συζυγική απιστία την θεωρούν δικό τους δικαίωμα και όχι και του έτερου/ης συζύγου.

Λάρισα, 15/4/2020