Υπό την απειλή νέου ιού...

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

---------------------------------------

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη

---------------------------------------

Νίκος Ζ. Κομνηνός:

«Η ΣΠΙΘΑ»

Εκδόσεις: «ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ»

Μία καλπάζουσα φαντασία στην υπηρεσία τών φόβων για το μέλλον τής ανθρωπότητας. Αυτό θα έγραφα αν μου ζητούσαν να γράψω μόνο λίγες λέξεις για τον χαρακτήρα τού μυθιστορήματος «Η σπίθα» του Νίκου Κομνηνού.

Όντως αναφέρομαι σ’ ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, που όμως θέτει ερωτήματα για τα όρια της ηθικής και τον ρόλο τής ελεύθερης βούλησης σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά μας απέναντι στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, όπως είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, η αποψίλωση των δασών, το προσφυγικό / μεταναστευτικό κ.ά.

Η βάση που πατάει πάνω της ο συγγραφέας είναι ρεαλιστική. Αφορά την πανδημία τού Covid – 19, που ταχύτατα διεσπάρη στην υφήλιο, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και μισοκατεστραμμένες οικονομίες, οι οποίες πλέον αντιμετωπίζουν και δυσεπίλυτα κοινωνικά προβλήματα.

Με την εμφάνιση και την εξάπλωση του Covid – 19 εμφανίστηκαν άπειρες συνωμοσιολογίες, οι οποίες σαφώς και έβλαψαν τα συστήματα της αντιμετώπισής του, γιατί ο ανασφαλής και αναλφάβητος άνθρωπος του 21^ου αιώνα, έχοντας ξεχάσει πως η ανθρωπότητα συχνά πυκνά αντιμετώπιζε πανδημίες, έψαχνε να βρει έναν κακό δαίμονα πίσω απ’ όσα βιώναμε.

Εδώ, στο «Η σπίθα», ο συγγραφέας, κλειδώνει τις συνωμοσιολογίες και προχωρά στην θάλασσα της φαντασίας, για να μας επισημάνει αρχικά τις πληγές που ήδη αναπτύσσονται στο σώμα τής ανθρωπότητας.

Η μυθοπλασία επινοεί έναν άλλο, πιο επικίνδυνο ιό, τον Η7Ν9. Χρονολογικά, ασφυκτικά κοντά μας: το 2022. Που σημαίνει πως η ανθρωπότητα δεν έχει τελειώσει με τις μολυσματικές ασθένειες, αλλά αυτές θα υφίστανται και θα την απειλούν πάντα.

Στον αντίποδα αυτής της επινοημένης πραγματικότητας, μια ομάδα κορυφαίων επιστημόνων, καθοδηγούμενη από μια ιδιαιτέρως ευφυή νέα γυναίκα, προσπαθεί με την χρήση των νανοκυττάρων, να επηρεάσει τον πληθυσμό τής γης, προκειμένου οι άνθρωποι να κάνουν τρόπο ζωής την αειφορία.

Πριν χρόνια, είχαμε διαβάσει στο βιβλίο «SAPIENS» του Νώε Χαράρι, για τις πιθανές εφαρμογές τής νανοτεχνολογίας στην αντιμετώπιση κάποιων μορφών καρκίνου και της τρομοκρατίας.

Στο βιβλίο του, ο Νίκος Ζ. Κομνηνός προχωρά ακόμα περισσότερο. Η νανοτεχνολογία γίνεται στον κόσμο της φαντασίας του το όχημα με το οποίο θα μπορέσουν ν’ αλλαχτούν οι συμπεριφορές των ανθρώπων. Αυτό βέβαια, δεν θα μπορέσει να γίνει ανώδυνα. Κάποιοι θα χρειαστεί να θυσιαστούν για να ζήσουν καλύτερα οι πολλοί.

Κι εδώ θα θέσει μια σειρά ερωτημάτων περί ηθικής.

Η ομάδα θα δουλέψει για τον κοινό σκοπό. Η εμφύτευση θα έχει εκπληκτικά αποτελέσματα. Παράλληλα, όμως, θα καταργήσει και την ελεύθερη βούληση.

Ο αναγνώστης, με την αγωνία του να κορυφώνεται ολοένα και περισσότερο, καθώς προχωρά στην ανάγνωση του βιβλίου, θα εισέλθει σ’ έναν χώρο επιστημονικών επιτευγμάτων, τα οποία επηρεάζουν άμεσα μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες.

Με ιδιαίτερη μαεστρία, ο συγγραφέας, εισάγει στον μύθο το στοιχείο τής αμφισβήτησης. Η ομάδα τών κορυφαίων επιστημόνων διασπάται. Η έννοια της ηθικής έρχεται να αμφισβητήσει τις προθέσεις και να εισάγει τον παράγοντα της ελεύθερης βούλησης. Η ομάδα διασπάται. Ένας ανελέητος πόλεμος ξεσπά ανάμεσά της. Ποιοι θα επικρατήσουν;

Οι συνεχείς ανατροπές κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον τού αναγνώστη, που ανακαλύπτει πως όντως γίνεται συμπρωταγωνιστής τών προσώπων που δρουν.

Λάρισα, 26/7/2020